Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, αποτελεί μεγάλη τιμή για εμένα η συμμετοχή μου στο σημερινό πάνελ που παρουσιάζει μπροστά σας ένα εξαιρετικό Ιστορικό μυθιστόρημα…τον ΟΡΧΑΝ του Γιάννη Μπάρτζη στην νέα του και οριστική του έκδοση!!!
Είχα την τύχη να διαβάσω και την πρώτη έκδοση του βιβλίου και το βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον. Με κέρδισε η πραγματικά πρωτότυπη ιδέα του συγγραφέα να παρουσιάζονται οι πιο κρίσιμες στιγμές των τελευταίων χρόνων της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέσα από τα μάτια ενός Οθωμανού!!! Στην σημερινή έκδοση σαν αναγνώστης χάρηκα την ροή του λόγου, την βελτίωση της γραφής και το πάντρεμα της ευφάνταστης διήγησης με την εμπεριστατωμένη ιστορική έρευνα!!!
Το βιβλίο που σήμερα παρουσιάζεται, είναι ένα εντελώς αναθεωρημένο, ξαναγραμμένο ιστορικό μυθιστόρημα, με σεβασμό στην ιστορική αλήθεια, με κριτική ματιά στα γεγονότα και με ακόμα πιο συναρπαστική αφήγηση.
Έχω αδυναμία στα ιστορικά μυθιστορήματα …είναι το αγαπημένο μου λογοτεχνικό είδος…και έχω διαβάσει πολλά τα τελευταία χρόνια. Με γοητεύει ο τρόπος με τον οποίο οι συγγραφείς τους καταφέρνουν να μετατρέπουν σε κομπάρσους τους πρωταγωνιστές της ιστορίας, ενώ ταυτόχρονα συμπληρώνουν τα κενά των ιστορικών γεγονότων με μικρές και μεγάλες στιγμές ανθρώπων της διπλανής πόρτας. Άνθρωποι καθημερινοί, αφήνουν την ανωνυμία τους και γίνονται πρωταγωνιστές.
Λάτρεψα από την αρχή τον ΟΡΧΑΝ…Με αυτόν ο αναγνώστης γοητεύεται από την έντιμη και ξεκάθαρη εξομολόγηση σε πρώτο πάντα πρόσωπο με μια αφοπλιστική εντιμότητα και αμεσότητα…σαν να μιλάει ο ίδιος ο συγγραφέας ή σαν να σου μιλάει ο καλός σου φίλος ο ΟΡΧΑΝ με την ευαίσθητη καρδιά και την δυσοίωνη μοίρα.!!!
Θα μιλήσω λοιπόν ως αναγνώστης που είχε την τύχη να συμπληρώσει πολλά από τα κενά της ιστορικής του γνώσης για την Πόλη και το Βυζάντιο στις μέρες που προηγήθηκαν της πολιορκίας και της άλωσης.
Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου αναπλάθεται ολοζώντανο το ιστορικό πλαίσιο της εποχής και ο αναγνώστης βρίσκεται δίπλα στον ήρωα μας στα γοητευτικά και παράτολμα ταξίδια του Πρίγκιπα των Οσμανιδών τόσο στα ευμετάβλητα Βαλκάνια όσο και στην Παπική Ιταλία.
Το ιστορικό σκηνικό του βιβλίου μας είναι η απειλούμενη από τον οθωμανικό επεκτατισμό βυζαντινή αυτοκρατορία και η διαμάχη φανατικών δογματικών της πίστης για την αναγκαία ή όχι συνεννόηση με τους δυτικούς και την υποτέλεια στον Πάπα ή στον Σουλτάνο που καραδοκεί.
Ταυτόχρονα το βιβλίο ζωντανεύει μια φανταστική ερωτική ιστορία, που συναρπάζει …την ίδια ώρα που ο αναγνώστης αγωνιά για την τραγικότητα των αποφάσεων που λαμβάνουν κορυφαία ιστορικά πρόσωπα.
Μεταφερόμαστε νοερά στο χώρο και τον χρόνο και δημιουργεί η εξαιρετική αλληλουχία των στοχασμών του Οθωμανού Πρίγκιπα ένα σασπένς λες και δεν ξέρεις πιο θα είναι το τέλος της πραγματικής τροχιάς των γεγονότων!!! Ψάχνεις την λύτρωση αναζητώντας έναν από μηχανής θεό …κάτι που ο χαμηλών τόνων Ορχάν δεν μπόρεσε ποτέ να γίνει!!!
Απομυθοποιεί ο Ορχάν ως ουδέτερος κριτής τον θρησκευτικό φανατισμό και την υπέρμετρη κοσμική εξουσία του ιερατείου τόσο του Βυζαντίου όσο και των Δυτικών. Μια απέλπιδα πολιτική και ένας μοιραίος έρωτας μας γοητεύουν, με έναν πικρό αλλά και ξεκάθαρο τρόπο…κι εμείς οι αναγνώστες ψάχνουμε λύσεις βλέποντας παντού προσωπικά και ιστορικά αδιέξοδα!!!
Η συμπάθεια που μας προκαλεί το πρόσωπο του Ορχάν έχει να κάνει απόλυτα με την έλλειψη εξιδανίκευσης…ο ήρωας του βιβλίου είναι ένας νέος γεμάτος ανασφάλειες και ανθρώπινες αδυναμίες. Κόντρα στους σιδερόφρακτους και βίαιους ηγέτες που λειτουργούν απολυταρχικά αυτός είναι γεμάτος ανθρωπιστικές ιδέες και δυνατά συναισθήματα, ενώ κινητήρια δύναμη της ζωής του δεν είναι η ανάγκη για εξουσία…αλλά ο έρωτας…και η μη ολοκληρωτική του δικαίωση.
Πέραν του ότι είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα εποχής, μέσα από τους κλυδωνισμούς συναισθημάτων δύο ερωτευμένων νέων ο συγγραφέας κάνει τον έρωτα κινητήρια δύναμη παρά τα εμπόδια στην σχέση τους και την ανάμειξη συνωμοτικά κινούμενων προσώπων. Οι διπλωματικές ραδιουργίες συνθέτουν και αναπαριστούν το σκηνικό μιας από τις κρισιμότερες εποχές της Ρωμιοσύνης σε επίπεδο μιας καταστροφικής εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας.
Γίνεται προσιτή στον αναγνώστη η εποχή του μεγάλου διχασμού (ενωτικοί – ανθενωτικοί) και η απόπειρα επιβολής από την πολιτική και θρησκευτική ηγεσία στο φανατισμένο λαό μιας «συμφωνίας», που άλλοι έβλεπαν ως σωτηρία και άλλοι -οι πολλοί, το πλήθος- ως προδοσία. Ενώ με γλαφυρό τρόπο ξαναζωντανεύουν οι ιστορικές στιγμές της πολιορκίας της Πόλης απ’ τους Τούρκους και οι τραγικές ώρες λίγο πριν την άλωση.
Αυτό που κάνει απολαυστική για όλους μας την ανάγνωση είναι η καλοδουλεμένη λογοτεχνική και καθαρή ελληνική γλώσσα του Γιάννη Μπάρτζη. Έτσι με την ροή της γλώσσας η αφήγηση γίνεται συναρπαστική και συγκινησιακή όπως αρμόζει σε ένα ιστορικό και βαθιά συναισθηματικό παράλληλα μυθιστόρημα.
Στα μάτια μας ο αινιγματικός Τούρκος πρίγκιπας γίνεται γρήγορα συμπαθής και μαζί με την μοίρα της Κωνσταντινούπολης συμπορεύεται και η δική του προσωπική και ερωτική τραγική μοίρα.
Για μας τους αναγνώστες του βιβλίου ο Ορχάν είναι ένας μουσουλμάνος με ανοιχτό μυαλό, που δεν απαρνήθηκε την καταγωγή του, τη γλώσσα του και την πίστη του, ως ουδέτερος παρατηρητής αναδεικνύει την παθογένεια των πολιτικών και των θρησκευτικών ηγετών των λαών της εποχής και τιμά την φιλία και την εντός εισαγωγικών φιλοξενία των Παλαιολόγων. Είναι γοητευτικός… και μπροστά από την εποχή του γιατί πολεμά για ηθικές αξίες και για το δίκιο πέρα από σοβινιστικές και φυλετικές αγκυλώσεις.
Ο Γιάννης Δ. Μπάρτζης με αυτό το πολυσήμαντο και γεμάτο ζωντάνια μυθιστόρημα του, πέτυχε να δώσει το λόγο σε έναν σημαντικό ανθρωπιστή ήρωα. Ένας Οθωμανός…τι πρωτοτυπία… να ζει τον κίνδυνο ,να πληρώνει κι αυτός το τίμημα και να τονίζει το θάρρος, την πίστη και τη λαχτάρα της ελευθερίας ενός ολόκληρου έθνους, το οποίο κυριάρχησε στον τότε γνωστό κόσμο για 12 περίπου αιώνες.
Ο αναγνώστης μαγεύεται, ακολουθεί με κομμένη την ανάσα τα γεγονότα και συμπάσχει με το λαό, αλλά και με τον ήρωα του, τον οποίο βλέπει πότε σαν Οθωμανό και πότε σαν Έλληνα και απορεί και θαυμάζει για την απόφασή του να αμυνθεί εναντίον των συμπατριωτών του, των Τούρκων, κατά την πολιορκία και την άλωση.
Κυρίες και κύριοι όσο κι αν η
ιστορία δεν μπορεί να αλλάξει… αξίζει να διαβάσετε αυτό το συναρπαστικό
βιβλίο του Γιάννη Μπάρτζη για αυτόν τον Πρίγκιπα της Ανατολής που ζώντας
τον έρωτά του είχε την ατυχία να ζήσει στα χρόνια των μεγάλων
γεωπολιτικών αλλαγών της εποχής του. Δυστυχώς και γι αυτόν…
παραφράζοντας τον Νίκο Γκάτσο… ήταν πικρές οι βουλές του Αλλάχ
και σκοτεινές οι ψυχές των
ανθρώπων… ένιωσε καλά στο πετσί του …πως…δεν αλλάζουν οι καιροί … με
φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί…!!!
Γιάννη Καλοτάξιδο το βιβλίο!!! Σε ευχαριστούμε πολύ!!!